Het tweede obstakel voor het verhogen van de hoogte van gebouwen was de bouwtechnologie. Aanvankelijk viel het groeiende gewicht van het huis op de dragende muren, waarvan de dikte door de bouwvakkers moest worden vergroot. Deze aanpak maakte de constructie te duur, tijdrovend en beperkte het aantal mogelijke verdiepingen..
In de jaren 70-80 van de 19e eeuw werd een nieuwe technologie voor frameconstructie ontwikkeld, die werd geïmplementeerd dankzij innovatieve ontwikkelingen op het gebied van de productie van staal en gewapend beton. In het geval van de constructie van een gebouw met meerdere verdiepingen op een metalen frame, valt de hoofdbelasting erop en is de dikte van de muren niet langer een belangrijke voorwaarde.
Chicago wordt beschouwd als de geboorteplaats van wolkenkrabbers – na een brand in 1871 werden veel administratieve gebouwen in het stadscentrum verwoest en begon de bouw van nieuwe huizen, die sterk in hoogte stegen, op de leegstaande plaats. De eerste wolkenkrabber ter wereld was het gebouw van de Insurance Society, die in 1885 in het centrum van Chicago slechts 10 verdiepingen hoog rees. Het belangrijkste verschil tussen de eerste “hoogbouw” is het gebruik van frametechnologie, en hoewel het huis slechts tot 1931 bestond, is het met recht een pionier op het gebied van hoogbouw..
Al in 1891 verscheen een wolkenkrabber met een hoogte van 11 verdiepingen in St. Louis, en toen nam New York het stokje over, dat een echte stad van wolkenkrabbers werd..
Het is interessant dat ze in die tijd in Europa en Rusland erg sceptisch waren over zo’n ‘race’ in het aantal verdiepingen en dat de Verenigde Staten lange tijd het enige land bleven waarvan de straten in de stad snel werden opgebouwd met wolkenkrabbers.
De uitbreiding van hoge gebouwen met meerdere verdiepingen werd gestopt door de wereldwijde crisis die de Amerikaanse economie in 1929 inhaalde en de Grote Depressie werd genoemd. De massale constructie van “wolkenkrabbers” werd in Amerika pas na de Tweede Wereldoorlog hervat, tegelijkertijd begonnen wolkenkrabbers massaal te verschijnen in de door oorlog verscheurde Europese steden, en de “Wie is groter” -wedstrijd ging al door in de jaren 70 van de 20e eeuw..
De eerste wolkenkrabber in Europa – Boerentower – verscheen in 1932 in Antwerpen, België. De hoogte van het gebouw was slechts 87,5 meter, het aantal verdiepingen – 25. Bewoners noemden de wolkenkrabber “Farm Tower”, omdat het gebouw kantoren van landbouwbedrijven huisvestte. In de jaren zestig was het de bedoeling dat de ‘wolkenkrabber’ zou worden afgebroken, maar toen werd de zeldzaamheid gereconstrueerd en werd de hoogte verhoogd tot 97 meter.
Het financiële centrum van Duitsland – Frankfurt am Main – is de meest “hoogbouw” stad van Europa geworden, maar slaagde er niet in om New York in te halen. Toen werd het leiderschap in het aantal wolkenkrabbers overgenomen door de landen van Azië en het Midden-Oosten, die een economische bloei doormaakten..
Tegenwoordig loopt Europa wat betreft het aantal wolkenkrabbers achter op Amerika en Azië. De historische uitstraling van oude Europese steden past echter niet goed bij slanke maar te industriële torens met meerdere verdiepingen.
Architectuur en techniek
De eerste gebouwen met meerdere verdiepingen die in de jaren 20-30 van de vorige eeuw in de straten van New York, Chicago en andere Amerikaanse steden verschenen, onderscheidden zich door een veel uitgebreider architectonisch uiterlijk dan moderne wolkenkrabbers. Aanvankelijk werden “wolkenkrabbers” meestal in gotische stijl opgetrokken, en pas in het midden van de vorige eeuw kregen ze de nu vertrouwde look, die experts “pure geometrie” noemen. Een van de laatste wolkenkrabbers in gotische stijl waren de ‘stalinistische wolkenkrabbers’ die na de oorlog in Moskou verschenen – ze leken erg op hun ‘Amerikaanse tegenhangers’ die aan het begin van de eeuw waren gebouwd..
Brandon Mcvittie. De wolkenkrabber
Tegenwoordig kunnen wolkenkrabbers bijna elke vorm hebben – vierkante, rechthoekige, ovale, ronde hoge gebouwen verschijnen over de hele wereld. De laatste trends hebben ook invloed op het uiterlijk van wolkenkrabbers. Zo is het al traditioneel geworden om zonnepanelen te gebruiken als buitendecoratie van de muren van gebouwen, waardoor het probleem van de energievoorziening van hoogbouw kan worden opgelost. En in sommige wolkenkrabbers worden zelfs windmolenparken geïnstalleerd, zodat ook de bladen van de “windturbines” een onderdeel worden van het uiterlijk van het gebouw..
Er worden bijzonder strenge eisen gesteld aan de veiligheid van wolkenkrabbers, ze moeten bijvoorbeeld allemaal zijn uitgerust met een helikopterplatform, waardoor mensen kunnen evacueren in geval van brand, er is ook een speciaal ventilatiesysteem voorzien, het gebruik van brandbestrijdende bouwmaterialen.
Meestal wordt metaalgewapend beton gebruikt als dragende ondersteuning bij de constructie van wolkenkrabbers – een metalen frame, dat goed is voor tweederde van de belasting, is omgeven door een metalen staaf “schaal” gemaakt van een hoogwaardig betonnen frame, dat het resterende derde deel van de massa van het gebouw ondersteunt.
Tijdens de bouw wordt ook gebruik gemaakt van speciale apparatuur. Gewone kranen kunnen dus natuurlijk niet tot een dergelijke hoogte stijgen, en voor de constructie van wolkenkrabbers worden speciale liften gebruikt, die aan de reeds gebouwde verdiepingen van de “hoogbouw” worden bevestigd en als het ware “kruipen” samen met de nieuwe verdiepingen omhoog..
De hoogste wolkenkrabbers ter wereld
Tegenwoordig houdt de Burj Khalifa-wolkenkrabber in Dubai zelfverzekerd de palm vast en stijgt tot een duizelingwekkende hoogte van 828 meter. Dit is niet alleen het hoogste gebouw ter wereld, het is ook groter dan alle superhoge bouwwerken ter wereld – tv-torens, masten en industriële leidingen. In een gebouw waarvan de bouw in 2010 werd voltooid, 163 verdiepingen, is het complex gepositioneerd als een echte “stad in een stad” met zijn groene zones, woonpanden, kantoren en winkelcentra.
De constructie van de wolkenkrabber, die een ongebruikelijke stalagmietvorm heeft, duurde 6 jaar, de architect was de Amerikaan Adrian Smith.
Burd Khalifa is de hoogste wolkenkrabber ter wereld
De op een na hoogste toren is Taipei 101, gelegen in de hoofdstad van Taiwan – Taipei. De hoogte van deze wolkenkrabber is beduidend minder dan die van zijn concurrent uit Dubai – “slechts” 508 meter. Het aantal verdiepingen is 106 (waarvan 5 ondergronds). De bouw van het gebouw begon in 1999 en werd op de laatste dag van 2004 afgerond met een grote openingsceremonie.
De eigenaardigheid van Taipei 101 is een ongebruikelijke getrapte vorm, de makers van het project probeerden op harmonieuze wijze moderne technologieën te combineren met de tradities van oude Chinese architectuur. Om het evenwicht tussen de 87e en 91e verdieping te behouden, is een slinger van 660 ton geplaatst. Deskundigen beloven dat een dergelijk contragewicht de wolkenkrabber in staat zal stellen om gedurende 2,5 duizend jaar aanzienlijke schommelingen te weerstaan! Het gebouw, gemaakt van staal, glas en lichtgewicht aluminium, wordt ook gedragen door 380 betonnen pilaren die 80 meter de grond in steken..
De wolkenkrabber herbergt een winkelcentrum, honderden winkels, clubs en restaurants.
Taipei 101
De derde plaats in de lijst van de hoogste wolkenkrabbers ter wereld is het Shanghai World Financial Center. De constructie werd voltooid in 2008, het gebouw stijgt tot 492 meter, het aantal verdiepingen is 101.
Een kenmerk van het gebouw is een enorm trapeziumvormig “raam” op de bovenste verdiepingen, dat is ontworpen om de luchtweerstand te verminderen. De bouw van het Shanghai World Financial Center duurde 10 jaar, aanvankelijk waren de ontwikkelaars van plan een torenspits op het gebouw te installeren om het record van Taipei 101 te verbreken, maar ze lieten dit idee achterwege..
Shanghai World Financial Center
Op de vierde plaats staan twee “twin towers” tegelijk – de Petronas-wolkenkrabbers in Kuala Lumpur, Maleisië. De hoogte van elk van hen is 452 meter. Interessant is dat Mahathir Mohamad, premier van Maleisië, persoonlijk deelnam aan de totstandkoming van het wolkenkrabberproject, die erop stond dat de gebouwen in de “islamitische” stijl zouden worden opgetrokken. Dat is de reden waarom de “wolkenkrabbers” twee achtpuntige sterren zijn, en de halfronde richels zijn door de architect toegevoegd voor stabiliteit. De bouw werd uitgevoerd van 1992 tot 1998, de torens zijn verbonden door een overdekte brug, wat zorgt voor meer brandveiligheid. Naast kantoorcentra, waaronder die van het olie- en gasbedrijf Petronas, bevatten de gebouwen vergaderruimten en een kunstgalerie.
Petronas-torens
Een andere Chinese wolkenkrabber onderscheidt zich ook door zijn ongebruikelijke vorm, die door zijn hoogte van 450 meter de vijfde plaats in de lijst van superhoge torens innam. Het financiële centrum van Nanjing Groenland bevindt zich in de stad Nanjing, naast de kantoren van talloze bedrijven zijn er honderden winkels, verschillende cafés en restaurants.
De constructie van het Xuanwu Lake-gebouw werd voltooid in 2009, de wolkenkrabber staat bekend om een geweldig uitzicht op twee meren, de Yangtze-rivier en de Ningzheng-berg, die opent vanaf het observatiedek op de 72e verdieping.
Nanjing Groenland Financieel Centrum
Zoals u kunt zien, zijn de leiders van de classificatie wolkenkrabbers van Aziatische staten. De hoogste wolkenkrabber in de Verenigde Staten – Willis Tower – kon met een hoogte van 442 meter slechts de zesde regel in de lijst van recordhouders in hoogte nemen. Het gebouw in Chicago werd echter gebouwd in 1973 en voor 25 hield de palm vast, vóór de torens van het World Trade Center in New York.
Willis toren
Het hoogste gebouw in Moskou is Tower Moscow, dat deel uitmaakt van het City of Capitals-complex. De hoogte van de Moskou-wolkenkrabber, gebouwd in 2009, is 301 meter; het 76 verdiepingen tellende gebouw herbergt woonappartementen en een zakencentrum. Overigens is “Tower Moscow” momenteel ook het hoogste gebouw in Europa en de GOS-landen geworden..
Toren Moskou, “Stad van de hoofdsteden”
Onder andere niet zo hoge, maar uitstekende wolkenkrabbers, is het vermeldenswaard de beroemdste toren ter wereld – het Empire State Building in New York. Deze 102 verdiepingen tellende, 381 meter hoge wolkenkrabber werd gebouwd in 1931 en bleef lange tijd het hoogste gebouw ter wereld. Deze “wolkenkrabber” kan een echt symbool van New York worden genoemd.
Empire State Building
En de meest beruchte wolkenkrabbers werden natuurlijk vernietigd op 11 september 2001, de “Twin Towers” van New York – de gebouwen van het World Trade Center.
Wereldhandelscentrum
Perspectieven
De bouw van zelfs een gewone, niet ultrahoge wolkenkrabber kost de ontwikkelaar minstens $ 80 miljoen. En in het geval van de bouw van recordhouders in hoogte, kan dit oplopen tot 700-800 miljoen dollar. Dure onderzoeken beginnen zelfs vóór de start van de bouw – de ontwikkeling, zorgvuldige verificatie en goedkeuring van het project van het toekomstige gebouw, waaraan alleen hooggekwalificeerde ingenieurs en architecten deelnemen, de studie van de plaats van de voorgestelde constructie, rekening houdend met de “windbelastingen”, bodemkenmerken, seismologische omstandigheden in het gebied vereisen aanzienlijke kosten.
Dan beginnen zelfs nog grotere kosten voor het leggen van de meest duurzame fundering, bediening en onderhoud van bouwmachines, evenals voor de beloning van duizenden werknemers..
Toch is de bouw van hoogbouw, waarvan het aantal verdiepingen al lang de 100 bereikt, een veelbelovende richting in de stedelijke ontwikkeling. De mogelijkheid om een enorme hoeveelheid woon- en commerciële ruimte op een relatief klein perceel te lokaliseren, maakt de bouw van wolkenkrabbers zeer aantrekkelijk voor ontwikkelaars.
Wat zijn volgens jou de belangrijkste redenen waarom gebouwen tegenwoordig steeds hoger worden gebouwd?
Volgens mij zijn er verschillende redenen waarom gebouwen tegenwoordig steeds hoger worden gebouwd. Een van de belangrijkste redenen is de beperkte beschikbare ruimte in stedelijke gebieden, waardoor ontwikkelaars de hoogte in moeten bouwen om optimaal gebruik te maken van de beschikbare grond. Daarnaast speelt ook de toenemende vraag naar woningen en kantoren een rol, waardoor er behoefte is aan meer ruimte in gebouwen. Verder kunnen hogere gebouwen ook een statement zijn van prestige en moderniteit voor bijvoorbeeld bedrijven of overheden. Tot slot spelen ook technologische ontwikkelingen en innovaties een rol, waardoor het mogelijk is om steeds hogere en veiligere gebouwen te bouwen.
Wat zijn volgens jou de belangrijkste voor- en nadelen van hoogbouw? Zijn er bepaalde risico’s verbonden aan het steeds hoger bouwen? En hoe zit het met de impact op het milieu? Ik ben benieuwd naar jouw mening en inzichten over deze moderne trends in de hoogbouw.