Universele digitale meters, ook wel multimeters genoemd, zijn voor veel radioamateurs en elektriciens onmisbare hulpmiddelen geworden. Ondanks de overvloed aan modi, is het heel gemakkelijk om ermee te werken, en vandaag bieden we de meest complete instructies voor het gebruik van deze apparaten..
Inspectie van de behuizing en bedieningselementen
De overgrote meerderheid van digitale multimeters hebben een vergelijkbaar uiterlijk en vergelijkbare rangschikking van bedienings- en weergave-elementen. Opgemerkt moet worden dat de gebruikte ergonomie zeer succesvol en handig bleek te zijn tijdens het werk..
De hoofdschakelaar bevindt zich in het midden – een schijf met een handgreep in de lengterichting, die tegelijkertijd dient als een positie-indicator met de gewenste modus. De modi en meetbereiken zelf zijn gemarkeerd in de vorm van inscripties in een cirkel vanaf de schakelaar. Gemakshalve worden aangrenzende modi gecombineerd in groepen (labels zijn omgeven door een kader), binnenin kunt u schakelen tussen meetlimieten.
Houd er rekening mee dat de schakelaar zelf kan worden doorgelaten, dat wil zeggen dat er identieke labels aan beide zijden van de wijzer zijn. Met andere woorden: slechts de helft van de omzet is beschikbaar voor selectie. Meestal wordt een dergelijk circuit gebruikt op een stroomtang, terwijl multimeters voor het grootste deel een volledige 360? om de gewenste modus te selecteren.
Daarnaast heeft de multimeter een LCD-display. Er kunnen extra knoppen omheen worden geplaatst, waaronder de achtergrondverlichting van het display en enkele extra functies. Een of meerdere extra knoppen van het apparaat kunnen aan de zijranden van het apparaat worden geplaatst.
In het onderste deel van het lichaam zijn er verschillende gaten met connectoren voor het aansluiten van sondes. De connector met het label COM is een gemeenschappelijk negatief contact voor het aansluiten van een zwarte sonde. De rest van de connectoren (meestal twee) worden gebruikt om het rode meetsnoer aan te sluiten: één voor een breed scala aan metingen en één extra (getekend A of ADC) voor het meten van hoge stroomwaarden.
Spanningsmeting
De eenvoudigste manier is om spanning te meten met een multimeter. Hiervoor zijn twee groepen metingen bedoeld: DCV voor gelijk- en rimpelstroom en ACV voor wisselstroom. In de laatste modus kan de polariteit van de sondes worden verwaarloosd, omdat de wisselstroom als zodanig geen polariteit heeft.
De meetgrenzen voor alle multimeters zijn verschillend, gewoonlijk meten gelijkstroom tot 1000 volt en wisselstroom tot 700 of 750 volt. Tegelijkertijd zijn er verschillende meetbereiken en, bijvoorbeeld, wanneer u probeert een hogere spanning te meten in de limiet tot 20 V, geeft het apparaat eenvoudigweg onjuiste metingen. Maar om de spanning duidelijk hoger te meten dan de maximale limiet is het absoluut niet waard, het apparaat zal gewoon uitvallen. Bij sommige modellen leidt een overschrijding van 100-200 V niet tot de dood, maar toch is het het risico niet waard.
Bij het meten van DC- en rimpelstromen moet de polariteit in acht worden genomen. Dit is een soort gelegenheid om de polariteit van een onbekende bron te bepalen: als de sondes worden verwisseld, verschijnt er een minteken voor de spanningswaarde. Voor het geval dat we u eraan herinneren dat de spanning wordt gemeten met een parallelle verbinding van het apparaat.
Hoe de ingebouwde ohmmeter te gebruiken
In een multimeter wordt de weerstandsmeetfunctie als de meest populaire beschouwd. Gewoonlijk bevindt de bereikgroep van de ingebouwde ohmmeter zich onderaan de moduscirkel, aangegeven door het symbool? (Omega) en is onderverdeeld in bereiken van 100 of 200 Ohm tot enkele honderden kOhm. Soms is het zelfs mogelijk om tot 10-20 MΩ te meten via een aparte connector voor het aansluiten van een positieve sonde (externe eenheid) en het aansluiten van een externe voedingsbron.
Bij het kiezen van verschillende limieten blijft het apparaat correcte metingen geven, alleen de positie van het scheidingsteken en dienovereenkomstig verandert het aantal decimalen. Als de meetgrens echter veel lager is dan de gemeten weerstand, geeft het apparaat helemaal geen metingen..
Als de weerstand van de gemeten weerstand onbekend is, kunt u het beste van de kleinste limiet naar de hoogste gaan. De nauwkeurigheid van het meten van weerstanden voor de meeste multimeters is laag, ongeveer 1 à 2%. Met een natuurlijke tolerantie van weerstanden van 5-10% kan de afwijking van de aangegeven waarde erg groot zijn. En hoe hoger het bereik van de gemeten waarden, hoe groter de fout, dit geldt vooral voor de megohmmeter-modus.
Bij het meten van weerstanden zijn er nog twee dingen waarmee u rekening moet houden. Ten eerste kan bij een lege batterij de nauwkeurigheid van de metingen extreem laag zijn. Ten tweede, als u zeer lage weerstanden meet (eenheden en tientallen ohm), houd dan rekening met de intrinsieke weerstand van het apparaat en de sondes, die wordt bepaald wanneer de sondes worden kortgesloten. Ook wordt bij het meten van weerstanden de meest nauwkeurige waarde na 3-5 seconden aangegeven, en niet onmiddellijk.
We meten de stroom in het circuit
Om de stroom te meten, moet het apparaat in serie op het belastingscircuit worden aangesloten. De hoofdconnector voor metingen is beperkt tot vrij kleine waarden – 0,2–0,5 A. Het is mogelijk om tot 10 A te meten via de hoogspanningsconnector, maar de toegestane spanning in het netwerk neemt af met 30-50% van de maximale meetlimiet van het apparaat. Om stroom te meten, moet de schakelaar in een van de standen van de DCA (constant) of ACA (variabel) groep staan. Dit laatste type meting is alleen te vinden in dure instrumenten..
Merk op dat er verschillende bereikgroepen zijn voor AC- en DC-stroommetingen. Het is niet eng om ze te verwarren, het apparaat zal simpelweg niet de juiste waarden weergeven. Het overschrijden van de maximaal toegestane stroom bij een zwakstroomconnector leidt tot een doorgebrande zekering of uitval van het apparaat, bij een hoge stroomsterkte – tot een doorgebrande zekering.
Houd er rekening mee dat bij goedkope Chinese multimeters twee positieve connectoren kunnen worden kortgesloten en dat ze natuurlijk geen hoge stromen kunnen meten. De rest is simpel: kies het gewenste bereik, maar tegelijkertijd is het beter om van het grootste naar het kleinste te gaan. Met het apparaat kunt u zelfs micro-ampère meten, maar de meetnauwkeurigheid van de meeste digitale apparaten is traditioneel zwak.
Continuïteit van het circuit en diodes
De diodesymboolmodus is ontworpen om de spanningsval in een gesloten circuit te detecteren. Om een diode te testen, moet u de verschillende kabels aanraken en vervolgens de sondes verwisselen. In een van de posities zal het display enkele metingen weergeven, in de andere zal de multimeter op geen enkele manier reageren.
Aan de hand van metingen kunt u de polariteit van de diode beoordelen, in deze positie geeft de zwarte sonde de kathode aan. In feite wordt de multimeter in deze modus een stroombron van 1 mA, en de aflezing op het display is niets meer dan een spanningsval in mV. Je kunt de diodes ook laten rinkelen in de ohmmeter-modus: in de ene richting loopt de stroom, in de andere niet. Het is echter de spanningsval die het mogelijk maakt om de karakteristieken van diodes te bepalen zonder markering..
De hoorbare continuïteit van het circuit in de meeste modellen multimeters is het kleinste meetbereik van de ohmmeter. Als de weerstand onder een bepaalde drempel ligt, meestal 100 Ohm, wordt de in het apparaat ingebouwde piëzo-emitter ingeschakeld. Soms verschijnt het geluid met een merkbare vertraging.
Temperatuurmeting
Sommige multimeters zijn uitgerust met een thermokoppel, waardoor u temperaturen kunt meten, inclusief zeer hoge temperaturen – tot 700-800? С. Het thermokoppel heeft een dubbele stekker en wordt geïnstalleerd in de COM-connector en ernaast, of in een speciaal paar connectoren gemarkeerd met de letter “C”.
In het laatste geval is er onder de multimetermodi een vergelijkbaar gemarkeerde schakelaarpositie. Het toont de waarde in graden Celsius op het scherm. Als de multimeter geen speciale connectoren en modus heeft, kan de temperatuur worden gemeten in DCV-modus tot de kleinste limiet. In dit geval moet u een tabel of grafiek gebruiken van de afhankelijkheid van de thermo-EMF op temperatuur.
De meetnauwkeurigheid in het laatste geval zal niet erg hoog zijn: de spanningsherberekening zal niet de werkelijke temperatuur aan het uiteinde van het thermokoppel tonen, maar het verschil tussen het gemeten object en de temperatuur van de multimeter zelf. Compensatie voor dit fenomeen is aanwezig bij de meeste apparaten met een speciale modus en connectoren..
Veldtransistoren en bipolaire transistors controleren
Zelfs de eenvoudigste multimeters zijn in staat om transistors te controleren en hun pinout te bepalen. Voor bipolaire transistors zijn hFE-modus en een speciaal aansluitblok voorzien. De schoen is verdeeld in twee groepen voor P-N-P en N-P-N structuur. Elk contact is gemarkeerd met de letters B (basis), C (verzamelaar) en E (zender).
De contacten zijn zo gerangschikt dat een driepolig element met een onbekende pinout snel kan worden herschikt door deze in verschillende richtingen te draaien, en alle combinaties zijn getest. Wanneer de gewenste pinout is gevonden, geeft het apparaat metingen weer – de overdrachtscoëfficiënt van de transistor.
Houd er rekening mee dat de pinnen van de pads zo diep verborgen zijn dat transistors met korte poten hoogstwaarschijnlijk niet kunnen testen. Ook zal het niet mogelijk zijn om high-power transistors op deze manier te controleren: de stroom die wordt gegenereerd door de multimeter om de junctie te openen, is beperkt tot enkele micro-ampères.
Veldeffecttransistors worden gecontroleerd in de continuïteitsmodus van de diode en de pinout moet betrouwbaar bekend zijn. Eerst wordt een negatieve sonde op de afvoer aangebracht en positief op de bron. Dit controleert de bruikbaarheid van de interne diode, bij de omgekeerde verbinding zal er geen spanningsval zijn.
Als u, zonder de negatieve sonde uit de afvoer te verwijderen, de positieve poort aanraakt, gaat de transistor open en wordt de spanningsval tussen de afvoer en de bron kleiner en verschijnt in beide richtingen. U kunt de transistor sluiten door de zwarte sluitertaster aan te raken zonder de rode van de bron te verwijderen. Voor P-kanaaltransistors is het verificatiealgoritme vergelijkbaar, maar in elke fase worden de sondes verwisseld..
Speciale toetsen en functies
Tot slot zullen we u vertellen over de speciale functies die aanwezig zijn in veel multimeters, waarvan de kosten hoger zijn dan 1300 roebel. De belangrijkste en meest gebruikte is de HOLD-toets, waarmee u de huidige positie op het display kunt vastleggen. Hieraan is een grappige situatie verbonden: als de HOLD-toets wordt ingedrukt, zal de multimeter bij het inschakelen alles op het display laten zien dat als een storing kan worden beschouwd.
Bovendien hebben geavanceerde apparaten in het weergavegebied toetsen waarmee u het apparaat alleen de maximale, minimale of gemiddelde waarden kunt laten weergeven in plaats van de werkelijke. Wanneer verschillende aanvullende modi zijn geactiveerd, toont het display het bijbehorende geheugensteunsymbool.
De meest geavanceerde modellen hebben ook functies voor het meten van de capaciteit en frequentie van het ingangssignaal, sommige multimeters hebben zelfs een ingebouwde oscilloscoop en een inductantiemeetmodus. Ook is er voor dure multimeters geen keuze van de meetlimiet op de draaischakelaar. In plaats daarvan wordt de modus geselecteerd en wordt de limiet zelf omgeschakeld met de +/- knoppen in het weergavegebied.
Hoe kan ik een eenvoudige digitale multimeter gebruiken als ik geen ervaring heb? Kan iemand mij stap voor stap instructies geven? Ik wil graag leren hoe ik de verschillende functies kan gebruiken om metingen te verrichten. Alvast bedankt!